เมื่อเจ้าตัวน้อยลืมตาดูโลกเกิดขึ้นมา สิ่งที่คุณพ่อคุณแม่อยากรู้ คงไม่พ้นเรื่องเกี่ยวกับ “พัฒนาการ” ของลูกน้อย ที่สามารถสังเกตได้จากอะไร และควรดูแลส่งเสริมอย่างไรให้ลูกมีพัฒนาการที่ดี

คุณพ่อคุณแม่คงจะมีคำถามมากมาย แต่อย่าเพิ่งกังวลไป เรามีสรุปความรู้เกี่ยวกับ พัฒนาการของเจ้าตัวน้อยในช่วง 0-12 เดือน มาฝากค่ะ

พัฒนาการเด็กวัย 1 สัปดาห์

พัฒนาการด้านร่างกายและการเรียนรู้
▶️ ไขมันบนผิวเริ่มหลุด
▶️ ร่างกายตอบสนองต่อสิ่งเร้าอัตโนมัติ
เช่น กำมือแม่ ดูดเมื่อมีอะไรมาสัมผัสที่ปาก

การดูแล
▶️ ทานนมแม่เท่านั้น
▶️ รับวัคซีน HBV1 (ตับอักเสบบี ครั้งที่ 1) และ BCG ป้องกันวัณโรค

พัฒนาการเด็กวัย 1 เดือน

พัฒนาการด้านร่างกายและการเรียนรู้
▶️ จ้องหรือเพ่งความสนใจระยะเวลาสั้น ๆ
▶️ ส่งเสียงเบา ๆ ในลำคอ เช่น ส่งเสียงตอบโต้เมื่อได้ยินเสียง
▶️ เริ่มจำเสียงแม่ได้
▶️ ยกหัวขึ้นในขณะนอนหงาย กำมือ ยืดร่างกาย นิ้ว แขน ขาได้

การดูแล
▶️ มีกรรไกรตัดเล็บเพราะเนื่องจากเด็กแรกเกิด
เล็บค่อนข้างยาวเร็ว
▶️ รับวัคซีน HBV2 (ตับอักเสบบี ครั้งที่ 2)
▶️ ไม่ควรพาไปตากอากาศข้างนอก เพราะยังไม่มีภูมิคุ้มก้น ยิ่งปัจจุบันฝุ่น PM2.5 กำลังระบาด อาจส่งผลต่อการพัฒนาการของลูกน้อยได้

พัฒนาการเด็กวัย 2 เดือน

พัฒนาการด้านร่างกายและการเรียนรู้
▶️ เริ่มส่งเสียงอ้อแอ้
▶️ สามารถมองสิ่งของที่พ่อแม่นำมาโชว์ ให้ลองหาของเล่นสีสันสดใส เพื่อกระตุ้นการมองเห็น
▶️ ชอบเอามือเข้าปาก
▶️ ทำเสียงตื่นเต้นและมีความสุข ถีบขาและยกแขนขึ้นบ่อยครั้ง

การดูแล
▶️ รับวัคซีน DPT1 (คอตีบ บาดทะยัก ไอกรน),OPV (โปลิโอ ครั้งที่ 1), Hib1 (วัคซีนเสริม)

พัฒนาการเด็กวัย 3 เดือน

พัฒนาการด้านร่างกายและการเรียนรู้
▶️ นอนคว่ำได้แล้ว
▶️ สามารถตอบโต้เสียงพ่อแม่ได้ รวมถึงแยกเสียงพูดกับเสียงอื่น ๆ ได้
▶️ เริ่มคว้าจับ ต้องระวังเรื่องอมของเล่นเป็นพิเศษ

การดูแล
▶️ หาของเล่นสีสันสดใส เพื่อกระตุ้นพัฒนาการ

พัฒนาการเด็กวัย 4 เดือน

พัฒนาการด้านร่างกายและการเรียนรู้
▶️ จำหน้าคนในครอบครัวได้
▶️ สามารถกลิ้งหมุนตัวไปมาได้
▶️ พยายามลุกขึ้นนั่ง
▶️ เริ่มส่งเสียงพูด เช่น ส่งเสียงอ้อแอ้เรียกร้องความสนใจ
▶️ ชอบฟังเสียงคนพูด

การดูแล
▶️ รับวัคซีน DPT2 (คอตีบ บาดทะยัก ไอกรน), OPV (โปลิโอ ครั้งที่ 2), Hib2 (วัคซีนเสริม)
▶️ แปรงซิลิโคนนวดปากลูก โดยเป็นการบริหารกล้ามเนื้อปากจะช่วยป้องกันปัญหากล้ามเนื้อปากเป็นพังผืด พูดช้า พูดไม่ชัด น้ำลายไหลยืด

พัฒนาการเด็กวัย 5 เดือน

พัฒนาการด้านร่างกายและการเรียนรู้
▶️ ชอบเล่นเขย่าของ หรือ โยนของ
▶️ ใช้แขนดันตัวเองได้แล้ว
▶️ พลิกคว่ำ พลิกหงายได้
▶️ เข้าใจชื่อคนและสิ่งของ
▶️ หยิบของได้ด้วยนิ้วโป้งและนิ้วชี้

การดูแล
▶️ ระวังของเล่นที่เป็นเหลี่ยม มีคม
▶️ ใช้เบาะรองคลาน
▶️ หาของเล่นที่มีเสียง เพื่อเสริมสร้างพัฒนาการ

พัฒนาการเด็กวัย 6 เดือน

พัฒนาการด้านร่างกายและการเรียนรู้
▶️ พลิกคว่ำได้คล่องขึ้น
▶️ ชอบนอนหงายและจับเท้าตัวเอง
▶️ นั่งได้เองและนานขี้น
▶️ รู้ชื่อตัวเอง

การดูแล
▶️ เริ่มทานอาหารเสริมโดยปั่นละเอียด เช่น ฟักทอง กล้วย ข้าวตุ๋น ผลไม้
▶️ รับวัคซีน DPT3 (คอตีบ บาดทะยัก ไอกรน), OPV (โปลิโอ ครั้งที่3), Hib3 (วัคซีนเสริม), HBV3 (ตับอักเสบบี ครั้งที่ 3)
▶️ ระวังเรื่องการแพ้ เช่น ไข่ นมวัว ควรสังเกตอาการแพ้ของลูกหรือหลีกเลี่ยงอาหารที่ทำให้เกิดอาการแพ้

พัฒนาการเด็กวัย 7 เดือน

พัฒนาการด้านร่างกายและการเรียนรู้
▶️ เริ่มคลานได้
▶️ พยายามลอกเลียนแบบเสียง
▶️ เริ่มส่งเสียงสั้น ๆ เรียกพ่อแม่ได้ เช่น ป๊ะ ม๊ะ หม่ำๆ
▶️ ชอบของเล่นสุด ๆ
▶️ สามารถลุกขึ้นยืนได้โดยใช้อะไรยึดจับพยุง

การดูแล
▶️ เตรียมแปรงสีฟัน เนื่องจากฟันน้ำนมเริ่มขึ้น
▶️ ให้กินผลไม้สุกได้ แต่ระวังเรื่องเมล็ด

พัฒนาการเด็กวัย 8 เดือน

พัฒนาการด้านร่างกายและการเรียนรู้
▶️ พยายามทานอาหารด้วยตัวเอง โดยใช้มือหรือช้อน
▶️ เริ่มอยากยืน
▶️ ชอบพูด แต่ไม่เป็นคำ
▶️ ชอบหยิบจับสิ่งของ มาสำรวจโดยการชิม อม ตี

การดูแล
▶️ หาของเล่นที่ช่วยกระตุ้นสัมผัส เช่น นิทานลอยน้ำ นิทานผ้า
▶️ เริ่มให้ทานอาหารที่ปั่นหยาบ เช่น ไข่ตุ๋น ซุปปลา แต่ต้องระวังติดคอ

พัฒนาการเด็กวัย 9 เดือน

พัฒนาการด้านร่างกายและการเรียนรู้
▶️ เป็นช่วงตั้งไข่ล้ม ต้มไข่กิน
▶️ ชอบเดินเกาะไปเรื่อย ๆ
▶️ ความจำดีมาก
▶️ พูดเป็นพยางค์สั้น ๆ ได้ เช่น เรียก ป๊า ม๊า
▶️ ชอบปรบมือ

การดูแล
▶️ ระวังรูต่าง ๆ เช่น รูปลั๊กไฟ เพราะลูกจะชอบเอานิ้วไปแหย่
▶️ รับวัคซีน MMR (หัด คางทูม) หัดเยอรมันครั้งที่ 1
▶️ หาของเล่นพวกตัวต่อ แป้งโดว์ เพื่อเสริมสร้างพัฒนาการด้านกล้ามเนื้อและความคิดสร้างสรรค์

พัฒนาการเด็กวัย 10 เดือน

พัฒนาการด้านร่างกายและการเรียนรู้
▶️ เริ่มเข้าใจคำว่า ใช่ และ ไม่
▶️ รู้จักท่าประกอบท่าทาง เช่น พยักหน้า ส่ายหัว
พาจับมือเดินได้
▶️ ชอบสำรวจข้าวของ
▶️ นั่งลงเองได้จากท่ายืน

การดูแล
▶️ ระวังเรื่องปีนป่าย พวกเตียง โซฟา อาจจะตกลงมาได้
▶️ หาการ์ดภาษา เพื่อฝึกภาษา หรือของเล่นที่มีเสียงที่เป็นภาษาอังกฤษ จะได้จดจำคำศัพท์ได้

พัฒนาการเด็กวัย 11 เดือน

พัฒนาการด้านร่างกายและการเรียนรู้
▶️ ชอบชี้นิ้ว
▶️ เลียนแบบพ่อแม่ เป็นวัยช่างจำ
▶️ เริ่มทดสอบแม่ว่าจะห้ามทำอะไร
▶️ เริ่มพูดได้เป็นคำ แต่ยังไม่ชัด
▶️ รู้จักความหมายของสิ่งของที่เคยบอกไป

การดูแล
▶️ หาที่กันกระแทก เช่น พวกขอบโต๊ะ ประตู เพื่อป้องกันอุบัติเหตุ
▶️ ระวังพวกของเล่น เพราะลูกชอบเอาเข้าปาก ต้องดูแลสุขลักษณะให้ดี ๆ รักษาความสะอาด และระวังของมีคม